Helaas een drukker kent vele kleuren rood. Wat hij wil weten is
een nummer of eigenlijk een mengverhouding. Hij beschikt namelijk
over een aantal standaard kleuren inkt waarmee hij vele honderden
kleuren kan maken. De recepten daarvoor staan in de zgn. Pantone
kleurenwaaier. Zoekt u een kleur, vraag dan naar deze waaier en
zoek de gewenste kleur uit. Bij elke kleur staat vermeld hoe de
drukker deze moet mengen. Elke kleurnummer (de zgn. PMS nummers,
Pantone Matching System) komt 2x in deze waaier voor, 1 keer
afgedrukt op mat papier (de Uncoated versie) en 1x op glad papier
(de Coated versie). Tussen beide afdrukken zit een groot
verschil. Daarom is het moeilijk om precies vantevoren aan te
geven hoe een bepaalde kleur inkt op het door u uitgekozen papier
zal uitpakken. Niet alleen de struktuur maar ook de kleur van het
papier is hierbij van invloed omdat offset-inkten transparant
zijn. Blauwe inkt op geel papier wordt groen. Wilt u witte inkt
op zwart papier dan moet het papier een aantal keren door de pers
heen om een voldoende dikke inktlaag te krijgen. In zo'n geval
wordt meestal wit papier geheel zwart bedrukt waarbij datgene wat
wit moet blijven uitgespaard is.
Als voorbeeld nemen we pms374. Deze
kleur wordt gemaakt met 3 delen Geel, 1 deel Groen en 12 delen
wit.
Deze mengkleuren noemen we ook wel steunkleuren. Omdat de
offset-machine hiervoor schoongemaakt moet worden is het gebruik
van een kleur altijd duurder dan drukken in zwart.
Voor elke kleur is een aparte offset-plaat en drukgang nodig.
Wilt u iets in zwart en 1 kleur gedrukt hebben dan zijn er 2
offset-platen en dus ook 2 modellen nodig. Eén voor de zwarte
drukgang en één voor de kleur. Kleurgescheiden modellen noemen
we dat.
Stel u wilt uw briefpapier in zwart en 1 kleur gedrukt hebben met
daarop een logo. Hiervoor heeft u in bijv. Word een mooi ontwerp
gemaakt. Op uw kleurenprinter geeft dit een heel fraai resultaat.
Met uw bestand en printvoorbeeld gaat u trots naar de drukker.
Kant-en-klaar aangeleverd, denkt u...
Helaas, de drukker moet van uw Word-bestand 2 platen maken: één
met daarop alles wat in zwart moet komen en één voor hetgeen in
kleur moet komen. Maar het is met Word niet mogelijk om
kleurgescheiden afdrukken te maken, zodat uw ontwerp opnieuw
gemaakt moet worden in een echt DTP-pakket. Het logo, dat ook in
zwart en 1 kleur afgedrukt moet worden, kan voor extra problemen
zorgen. Het is niet altijd eenvoudig om zo'n logo kleurscheidingen
te maken. Jammer van alle moeite. Wilt u zelf iets
ontwerpen in een DTP of tekenpakket, vraag dan aan uw drukker
welke pakketten hij ondersteunt. Houd er rekening mee dat als de
drukker veel aan uw ontwerp moet wijzigen om het kleurgescheiden
uit te draaien hier een prijskaartje aan hangt van minimaal
40,00 euro per uur (exclusief BTW)!
Bij het drukken in full-color wordt het verhaal iets anders. Elke
kleur wordt dan opgebouwd uit de kleuren Cyaan, Magenta, Yellow
en Black. De kleuren zien er dan wel iets anders uit, zoals u hiernaast kunt zien.
Links staat de opgebouwde kleur en rechts de mengkleur.
We hebben het dan ook over proceskleuren en niet over steunkleuren. De
drukker heeft hier een aparte kleurenwaaier voor zodat u kunt
zien hoe de kleur gaat worden wanneer deze in CMYK opgebouwd wordt.
Wilt u de kleur niet CMYK opgebouwd hebben maar
de 'echte' kleur dan is er een extra drukgang nodig met de
bijbehorende kosten.
Als voorbeeld nemen we weer pms374 deze wordt gemaakt met in de
Cyaan plaat een dekking van 23,5%, in de Yellow plaat 60% en in de
Magenta en de Black plaat wordt deze kleur niet gedrukt.