Bitmapafbeeldingen
zijn opgebouwd uit individuele pixels, hele
kleine puntjes die samen een raster vormen dat door het oog wordt ervaren als één afbeelding.
Alle gescande afbeeldingen zijn bitmapillustraties.
Een bitmapafbeelding kan er grillig uitzien nadat u de afbeelding vergroot heeft.
Omdat voor de afbeelding vaak veel schijfruimte nodig is, wordt meestal gebruik gemaakt van compressie.
Afhankelijk van het soort compressie leidt dit tot kwaliteitsverlies.
Bitmapillustraties kunnen worden opgeslagen in een aantal verschillende kleurmodussen met
verschillende bitdieptes. Een kleurmodus beschrijft de manier waarop kleuren in een bestand
worden aangegeven; bitdiepte is het aantal bits dat wordt gebruikt voor de weergave van iedere pixel.
De eenvoudigste kleurmodus is "1-bit" (ook wel bekend als "lijnwerk" of "zwart/wit"). In deze
modus wordt één bit gebruikt om iedere pixel te beschrijven. Als een bit de waarde 1 heeft,
is de pixel zwart; bij de waarde 0 is de pixel wit.
In complexere kleurmodussen worden verscheidene bits gebruikt om iedere pixel te beschrijven.
In de grijstoonmodus bijvoorbeeld worden 8 bits gebruikt voor het beschrijven van iedere pixel
(bitdiepte = 8). Met deze 8 bits die elk de waarde 0 of 1 kunnen hebben, zijn 256 verschillende
combinaties te maken van nullen en enen. Wanneer een grijstoonafbeelding wordt weergegeven, worden
deze 256 mogelijke combinaties vertaald in een reeks grijswaarden van 100% zwart tot 0% zwart (=100% wit).
Op die manier kan iedere pixel in een dergelijke afbeelding één van de 256 verschillende grijstinten
hebben.
Grootte beschrijft de fysieke afmetingen van een illustratie (bijvoorbeeld 50 x 70 mm.).
Resolutie is het aantal pixels (dots) per inch in een illustratie. Voor lijnwerk (zwart/wit)
dient dit 1200 dpi (dots per inch) te zijn en voor grijstonen (foto's) 350 dpi. Indien een
afbeelding vergroot of verkleind dient te worden, moet de resolutie uiteraard navenant aangepast
worden.
Hierboven een voorbeeld van een bitmapafbeelding met te lage resolutie of die te sterk uitvergroot is.
De randen zijn blokkerig geworden.
Vectorafbeeldingen
bestaan uit lijnen en curven. U kunt deze afbeeldingen vergroten zonder dat dit
ten koste gaat van de scherpte, doordat dergelijke afbeeldingen niet afhankelijk zijn van de resolutie.
Dit betekent dat het aantal pixels waarmee een vectorafbeelding wordt weergegeven, wordt bepaald
door de resolutie van het beeldscherm of de printer en niet door de afbeelding.
Een vectorafbeelding wordt pas naar pixels geconverteerd op het moment dat de afbeelding wordt
weergegeven of afgedrukt.
Dezelfde afbeelding maar nu als vectorillustratie. De letter bestaat nu uit 20 curves.
Deze letter kan probleemloos vergroot worden zonder dat de randen blokkerig worden.
De bestanden zijn vaak kleiner dan bitmapafbeeldingen: voor het beschrijven van bijvoorbeeld de letter a
hebben we 20 punten nodig en hoeft niet elk pixel apart opgegeven te worden.
Welke soorten plaatjes zijn er en welke zijn geschikt voor drukwerk?
BMP
BMP is de Windows-standaard voor bitmapafbeeldingen. Deze indeling ondersteunt geen CYMK. Niet
geschikt voor drukwerk
GIF
GIF (Graphics Interchange Format) is een standaard indeling voor het weergeven van afbeeldingen
op het WWW. GIF kan niet meer dan 256 kleuren weergeven. Niet geschikt voor drukwerk
EPS
De bestandsindeling EPS (Encapsulated Postscript) kan zowel vector- als bitmapafbeeldingen bevatten.
EPS biedt resolutie en kleuren van drukwerkkwaliteit.
JPEG
De indeling JPEG (Joint Photographic Experts Group) wordt veel gebruikt voor het weergeven van
afbeeldingen op het WWW. Het ondersteunt grijstinten, RGB en CMYK. JPEG maakt gebruik van compressie.
Gegevens die niet essentieel zijn voor de weergave van de afbeelding worden gewist. Hoe hoger het
compressieniveau, hoe kleiner het bestand maar hoe lager de kwaliteit. Bij lage compressie (dus groot bestand)
is een JPEG bestand bruikbaar voor drukwerk maar heeft niet de voorkeur.
